Misterija najjače zabeležene eksplozije u svemiru konačno rešena

Sudar materije i antimaterije pri brzini od 99,9% brzine svetlosti izazvao najmoćniju kosmičku eksploziju koja je zasenila detektore na Zemlji

Najjača zabeležena eksplozija gama zraka u svemiru – GRB 221009A – pogodila je Zemlju u oktobru 2022. i uzdrmala gornje slojeve atmosfere. Ovaj neverovatan događaj je odmah privukao pažnju istraživača širom sveta, ali istinska priroda eksplozije ostala je misterija. Prema novim saznanjima, uzrok ovog fenomena bio je sudar materije i antimaterije, koje su se uništile pri brzini od neverovatnih 99,9% brzine svetlosti, prenosi Live Science.

Kosmička eksplozija o kojoj je reč poznata je kao gama zračenje (GRB), ogromna eksplozija gama-zraka koja se događa kada masivna zvezda kolabira u crnu rupu. Prema saopštenju američke agencije NASA, dok nova crna rupa proždire materiju oko sebe, deo te materije se izbacuje u suprotnom pravcu od rastuće crne rupe, formirajući snažne mlazove energije koji probijaju kroz umiruću zvezdu.

Preporučujemo

Gama zračenje je oblik elektromagnetnog zračenja  koje u sebi nosi najveću količinu energije u univerzumu. Ovi bljeskovi su toliko moćni da oslobađaju više energije za nekoliko sekundi nego što naše Sunce proizvede tokom celog svog života. Kada ti mlazovi gama zraka ciljaju Zemlju, sateliti i svemirske letelice ih mogu detektovati.

Ovaj put, najsjajnija eksplozija gama zraka, sa nadimkom BOAT (Brightest Of All Time), službeno nazvana GRB 221009A, detektovana je 9. oktobra 2022. godine.

Bljesak GRB 221009A bio je toliko intenzivan da je preplavio sve detektore na letelicama koje kruže oko Zemlje, uključujući teleskop za gama zrake Fermi. Detektori su jednostavno "blinknuli" i prestali da rade tokom najintenzivnijeg dela eksplozije. Međutim, nakon otprilike pet minuta, bljesak je popustio, i detektori su ponovo počeli da rade.

U tom trenutku, detektovali su neobičan vrh u energiji od oko 12 miliona elektronvolti, koji je trajao oko 40 sekundi. Za poređenje, vidljiva svetlost ima energiju od oko 2 do 3 elektronvolta. Ovaj neobičan signal izazvao je pravu pometnju među naučnicima. Detektori na svemirskim letelicama su dizajnirani da izdrže intenzivne uslove svemira, ali ovaj događaj je bio toliko snažan da je privremeno zasenio sve instrumente na Zemlji.

Vođa istraživača Marija Edviže Ravasio, astrofizičarka sa Univerziteta Radboud u Holandiji i Opservatorije Brera, rekla je da naučnici proučavaju gama zračenja već 50 godina, ali ovo je prvi put da su sa visokim stepenom sigurnosti detektovali ovakav signal. Ovo otkriće predstavlja ogroman korak napred u našem razumevanju univerzuma i fenomena koji ga oblikuju.

(Telegraf Nauka / Live Science)