Kada se odlomio ledeni breg A68, robot spušten na dno mora: Tu je snimio nešto što niko nije očekivao

U udaljenom, zapadnom delu Vedelovog mora kraj obala Antarktika, oblasti koju je nekad prekrivao 200 metara debeo ledeni breg, naučnici su otkrili novi i neobični fenomen.

U pitanju su veoma održavana mrestilišta riba, raspoređena po posebnim obrascima.

Preporučujemo

Otkriće je predstavljeno u žurnalu Frontiers in Marine Science.

Kada se ledeni breg A68, površine 5.800 kvadratnih kilometara, odlomio od ledenog grebena Larsen C 2017. godine, to je omogućilo naučnicima nov pristup istraživanjima. Pomoću podmornice na daljinsko upravljanje (ROV) i robota, tj. autonomne podmornice (AUV) na morskom dnu otkriveno je više od 1.000 kružnih mrestilišta, od kojih je svako očišćeno od sloja detritusa, planktona koji je prekrivao okolna područja, prenosi Phys.org.

Ova mrestilišta nisu bila nasumično razbacana, već su bila organizovana u različite obrasce, formirajući prostrano, geometrijsko riblje susedstvo na morskom dnu.

Ekspedicija „Vedelovo more 2019“

Ekspedicija „Vedelovo more 2019“ imala je dva cilja: da sprovede interdisciplinarni naučni program u vodama oko ledenog grebena Larsen C, i da locira, ispita i snimi olupinu broda Ernesta Šekltona „Endurans“, koji je potonuo 1915. godine. Naučna motivacija je bila vođena kritičnom važnošću antarktičkih plutajućih ledenih bregova.

Ovi lednici igraju ključnu globalnu ulogu, delujući kao podrška i ograničavanje protoka leda iz ogromne unutrašnjosti Antarktičkog ledenog pokrivača. Kada se lednici prorede ili uruše, ovo ograničenje se gubi, što dovodi do ubrzanog protoka leda sa kontinenta, što zauzvrat doprinosi globalnom porastu nivoa mora. Ekspedicija je bila posebno pravovremena, nakon velikog odvajanja ledenog brega A68.

Taj događaj odvajanja pružio je jedinstvenu priliku za proučavanje regiona koji prolazi kroz brze ekološke promene, posebno prvu priliku za proučavanje prethodno nepristupačnih područja morskog dna koja su nekada bila ispod A68.

Opremljen autonomnom podmornicom (AUV) i podmornicom na daljinsko upravljanje (ROV) na južnoafričkom polarnom istraživačkom brodu SA „Agulhas II“, tim se suočio sa istim ekstremnim uslovima morskog leda koji su smrskali brod „Endurans“ više od jednog veka ranije.

Iako ova ekspedicija nije locirala olupinu, neprocenjivo iskustvo stečeno u navigaciji kroz opasan led i primeni tehnologije za podvodna istraživanja pomoglo je u planiranju i izvršenju sledeće ekspedicije Endurance22 na istom brodu, koja je uspešno locirala izvanredno dobro očuvanu olupinu u martu 2022. godine na 3.008 metara ispod nivoa mora.

Priča o preživljavanju

Tvorci ovih mrestilišta je vrsta vrsta ribe Lindbergichthys nudifrons. Svako gnezdo bi čuvala riba roditelj, štiteći svoja jaja od predatora. Smatra se da je ova izvanredna organizacija strategija preživljavanja. Guste grupacije demonstriraju teoriju „sebičnog stada“ na delu: pojedinci u centru grupe dobijaju zaštitu, zaštićeni svojim susedima.

Smatra se da su usamljena gnezda na periferiji zauzeta većim, jačim jedinkama koje su sposobnije da brane svoja gnezda. Cela zajednica je dinamična interakcija između saradnje i samoodržanja.

Ovo otkriće ima kritične implikacije za očuvanje. Pruža dokaze da ovo područje sadrži ranjiv morski ekosistem, jedinstveno i krhko stanište koje je ključno za biodiverzitet. Važno je da se nadovezuje na prethodni rad u Vedelovom moru, kao što je rad Autuna Pursera i njegovih saradnika, koji su otkrili jednu od najvećih poznatih kolonija za razmnožavanje riba na Zemlji.

Ova otkrića su vitalna za podršku formalnom imenovanju Vedelovog mora kao zaštićenog morskog područja. Zaštita ovog područja znači očuvanje ne samo ikoničnih pingvina i foka, već i ovih skrivenih gnezdišta koja čine deo antarktičke mreže ishrane. Ova podvodna okruženja su moćan podsetnik da čak i u najekstremnijim delovima planete, život pronalazi način da izgradi složene, otporne zajednice.

(Telegraf Nauka/Phys.org)