Direktni dokazi o konzumiranju mlečnih proizvoda na Pirinejima u najranijim fazama neolita
Inače se veruje da su ovi proizvodi na Pirinejima prvi put upotrebljavani mnogo kasnije.
Zajednička studija istraživača sa Autonomnog univerziteta Barselone, Univerziteta u Saragosi i Univerziteta u Strazburu o ostacima iz pećina Čaves i Pujaskada (Ueska, Španija) daje prvi direktan dokaz za konzumaciju i proizvodnju mlečnih proizvoda na Pirinejima već na početku neolita, pre oko 7.500 godina, kao i konzumaciju svinja, piše Phys.org.
Analiza sadržaja i upotrebe preistorijskih sudova postala je važan izvor informacija o obrascima ishrane i života prošlih zajednica.
Istraživanje je izvedeno putem kombinacije tehnika za identifikaciju organskih ostataka i izotopske karakterizacije masnih kiselina radi utvrđivanja životinjskog porekla, kao i pomoću podataka dobijenih na osnovu morfologije i funkcionalnosti grnčarije i arheozooloških studija.
Analiza organskih ostataka iz 36 keramičkih posuda pokazuje da su pre 7.500 godina mlečni proizvodi već pravljeni i konzumirani u centralnim Pirinejima. Korelacija između ostataka mlečnih masnoća i različitih oblika grnčarije sugeriše da su procesi pripreme, konzumacije i skladištenja obavljani na obe gorepomenute lokacije.
Ovi nalazi dovode u pitanje ranije shvatanje da je konzumacija mlečnih proizvoda na Pirinejima počela mnogo kasnije. Uvek se smatralo da je preistorijska društvena dinamika u planinskim oblastima bila sporija ili „manje razvijena“ nego u priobalnim oblastima.
Studija takođe pokazuje kako su proizvodi od svinja možda bili pravljeni i skladišteni u posudama na obe lokacije, što bi ukazivalo na značaj ove vrste za rane planinske poljoprivrede.
Nasuprot nalazima u pogledu mleka, istraživači su primetili razlike između dve lokacije po pitanju upotrebe mesa preživara i svinja – meso preživara je preovladavalo u Pujaskadi, a meso svinja u Čavesu. Te razlike bi mogle biti povezane sa karakteristikama naselja i njihovim okruženjima, kao i sa metodama obrade mesa.
Istraživači su identifikovali i ostatke obrade povrća, kao i borove smole, koja bi bila korišćena za oblaganje unutrašnjosti sudova radi nepropustljivosti.
Rezultati podržavaju ideju da je tokom ranog neolita u oblasti Pirineja postojala mešana privreda bazirana na integraciji zemljoradnje i stočarstva, a stada ovaca su bila glavni izvor mesa i mleka.
„Naši nalazi omogućavaju bolje razumevanje prehrambenih navika i tehnološke upotrebe resursa u ranom neolitu na Pirinejima, kao i nove puteve za bolje istraživanje društvene i privredne dinamike drevnih zajednica, naročito u planinskim oblastima“, kažu autori.
(Telegraf Nauka/Phys.org)