Pomeranje granica radijacione terapije: Inovativni pristup u lečenju raka pankreasa nudi nadu za pacijente

U svetu onkologije rak pankreasa se smatra jednim od najopasnijih i najteže lečivih oblika raka, a njegova lečenja su često ograničena na operacije, terapiju zračenjem i hemoterapiju, koje ponekad ne donose željene rezultate.

Međutim, istraživanja koja su nedavno sprovedena donose nove metode koje bi mogle značajno poboljšati izglede pacijenata obolelih od ovog opakog raka. Jedan od najnovijih napredaka uključuje inovativnu metodu isporuke amifostina, poznatog kao WR-2721, koja štiti zdravo tkivo tokom radijacione terapije raka pankreasa, a sada prelazi u fazu 1 i 2 kliničkih ispitivanja, piše SciTech Daily.

Preporučujemo

Amifostin je lek koji je prvobitno razvijen za zaštitu zdravih tkiva tokom radijacione terapije, ali je do sada bio primenjivan intravenozno. Inovacija u novoj metodi, koju su razvili istraživači sa Univerziteta Rajs, uključuje ciljani način isporuke leka kroz nos. Ovaj nov pristup, koji omogućava direktnu isporuku amifostina do dvanaestopalačnog creva, omogućava zaštitu zdravih tkiva od radijacijskih oštećenja, što je značajno poboljšanje u odnosu na dosadašnju intravenoznu primenu leka.

Iako je amifostin dokazao svoju efikasnost u prevenciji oštećenja okolnog tkiva tokom radijacione terapije, njegovim intravenoznim davanjem često su se javljali nuspojave kao što su mučnina i hipotenzija, što je ograničilo njegovu širu primenu.

Ovaj napredak u istraživanju, koji vodi Džejms Tur, profesor hemije na Univerzitetu Rajs, nudi značajan potencijal za bolju kontrolu nad zaštitom zdravih tkiva dok se istovremeno omogućava efikasnije lečenje tumora. Amifostin je, inače, razvijen 1970-ih godina u Medicinskom centru Valter Rid, a odobren je od strane Američke agencije za hranu i lekove (FDA) za intravenoznu primenu, da bi se sprečila oštećenja koja izaziva zračenje.

Rak pankreasa, zbog svoje blizine vitalnim organima kao što su duodenum i drugi delovi probavnog sistema, predstavlja veliki izazov za lečenje. Visoke doze zračenja, koje su često potrebne za efikasno lečenje pankreasnih tumora, mogu ozbiljno oštetiti okolna tkiva. Na taj način, mnoge terapije visokim dozama zračenja koje su potencijalno efikasne, nisu bile moguće zbog rizika od oštećenja zdravih tkiva, što je rezultovalo niskim stopama preživljavanja kod pacijenata sa neoperabilnim tumorima pankreasa.

Prema podacima Američkog društva za rak, rak pankreasa godišnje odnosi više od 52.000 života u Sjedinjenim Državama, a visoke doze radijacije često su samo teorijska opcija zbog ovih izazova. Međutim, sa novim napredcima u terapiji amifostinom, stvari bi mogle biti drugačije.

Nova metoda isporuke amifostina razvijena je u saradnji sa biotehničkom firmom Xerient, koja je partner Univerziteta Rajs i MD Anderson Cancer Center. Ova metoda koristi specijalnu nazoduodenalnu cev ili obloženu oralnu tabletu koja omogućava lekovima da zaobiđu želudačne kiseline i direktno dospeju u dvanaestopalačno crevo. Dvanaestopalačno crevo je područje koje je posebno osetljivo tokom radijacione terapije raka pankreasa, te je njegova zaštita ključna za efikasnu primenu visokih doza zračenja.

Zaštita ovog dela probavnog sistema znači da pacijenti mogu primati agresivnu terapiju bez straha od ozbiljnih gastrointestinalnih oštećenja, što je ranije bio ozbiljan problem. Ova metoda ne samo da štiti zdrave ćelije u dvanaestopalačnom crevu, već omogućava sigurno i efikasno delovanje visokih doza zračenja na tumorsko tkivo.

Istraživači su došli do ključnih otkrića tokom prekliničkih ispitivanja na miševima. Naime, miševi koji su primali oralni amifostin i simuliranu radijaciju preživeli su čak 100% nakon 10 dana, dok su miševi koji nisu primali lek uginuli. U modelima tumora pankreasa, kombinacija amifostina sa stereotaktičnom telesnom radijacijom rezultirala je gotovo trostruko dužim preživljavanjem miševa, što bi, ukoliko se prenese na ljudski organizam, moglo značiti veliki proboj u lečenju ove teške bolesti.

Ovaj napredak postao je moguć zahvaljujući gotovo dve decenije starom istraživanju Džejmsa Tura, finansiranom od strane Agencije za napredne istraživačke projekte u odbrani, koje je izvorno bilo usmereno na zaštitu od radijacije u slučaju nuklearnih nesreća. Ovaj rad inspirisao je preusmerenje amifostina kao leka za zaštitu od radijacije u kontekstu lečenja raka, čime je pomeren napredak u lečenju.

Nova metoda isporuke amifostina ne samo da nudi potencijal za lečenje raka pankreasa, već bi mogla imati primenu i kod drugih oblika maligniteta, posebno onima koji utiču na abdominalni i karlični region, kao što su hepatobilijarni tumori i metastatske abdominalne bolesti. Takođe, amifostin bi mogao igrati značajnu ulogu u zaštiti astronauta od solarne radijacije ili kao zaštitni lek u slučaju nuklearnih nesreća.

- Preusmeravanje ovog poznatog leka za rešavanje neispunjenih kliničkih potreba moglo bi da produži lečenje raka i zaštitu od radijacije, spašavajući živote u situacijama gde drugi metodi nisu efikasni - rekao je Džejms Tur.

Nakon odobrenja od strane FDA, istraživači planiraju da započnu fazu 1 i 2 kliničkih ispitivanja koja će testirati sigurnost i efikasnost novog načina isporuke leka. Ova ispitivanja će omogućiti preciznu administraciju leka i ubrzati njegovu kliničku primenu, što bi moglo značiti brži prelazak od teorije do stvarnih koristi za pacijente.

(Telegraf Nauka / SciTech Daily)