Pronađen prvi zub kita ulješure na Pirinejskom poluostrvu iz 3. milenijuma pre nove ere

Istraživači su nedavno objavili studiju o zubu ulješure pronađenom na megalokaciji Valensina iz bakarnog doba.

Ova lokacija, jugozapadno od Sevilje, predmet je istraživanja od otkrića megalitskog spomenika u stilu tolosa, poznatog kao La Pastora. Godine 2018, deo megalokacije, nazvan Nova biblioteka, ispopan je tokom izgradnje nove biblioteke.

Preporučujemo

Među pronalascima, koji su uključivali kameno oruđe, ostatke životinja i fragmente grnčarije, nalazi se zub od 13,2 centimetra. Morfološke analize i poređenje sa drugim kolekcijama pokazali su da je zub od odraslog kita ulješure.

„U pitanju je stara jedinka – na osnovu istrošenosti na labijalnoj strani i uglačane naprsline sa gubitkom materijala na lingvalnoj strani koja ukazuje da je nastala tokom života“, kažu istraživači.

Tafonomska analiza je pokazala da je zub verovatno neko vreme bio na morskom dnu ubrzo nakon smrti životinje. Tragovi zuba na površini primerka ukazuju na potragu za hranom, verovatno ajkula. Na kraju su zub kolonizovale razne vrste sunđera i puževa.

Zub je verovatno neko vreme bio zakopan u sedimentu na morskom dnu pe nego što je izvučen na površinu, verovatno nekim snažnim događajem poput oluja ili velike plimske aktivnosti.

Donja polovina zuba nedostaje, a uzeli su je ljudi. U neolitskoj Evropi je postojao fenomen jama koje su sadržale depozite ponekad veoma visoke intrinsične i društvene vrednosti. U tim jamama nema ljudskih ostataka i stoga one nisu grobnice, već se smaraju ritualističkim polaganjima.

U Valensini ima mnogo pokazatelja da su velike životinje tretirane s poštovanjem i da su obično bile uključene kao pogebni pokloni za ugledne osobe.

Tamošnji ljudi su znali od koje životinje je zub ili barem da je od neke ogromne morske životinje. Poznavali su svoje okruženje, resurse i imali kontakt sa drugim zajednicama. Na primer, u Portugalu postoje predmeti napravljeni od kostiju ulješure.

Pronalazak zuba ulješure u Valensini je prvi na Pirinejskom poluostrvu iz 3. milenijuma pre nove ere i drugi za zapadni Mediteran, pored samo još jednog zuba ulješure koji je nedavno pronađen na lokaciji Monte Dakodi na Sardiniji.

Zanimljiva stvar o oba zuba je da su to jedini zubi ulješure iz neolitsko-halkolitskog perioda koji su pronađeni u arheološkom kontekstu u Evropi, trenutno. Oba su pronađena na veoma važnim mestima, skoro svetim, što govori o značaju pripisanom tim komadima, kažu istraživači.

(Telegraf Nauka/Phys.org)