Blago iz bronzanog doba napravljeno od vanzemaljskog metala!

Jedna od narukvica iz blaga Vilene... Maurice Babey / akg-images / Profimedia

Blago iz bronzanog doba otkriveno u Španiji pre više od 60 godina sadrži metal koji nije sa Zemlje, pokazale su nove analize. Blago iz Vilene, kako je nazvano ovih 59 boca, posuda i komada nakita, delom je napravljeno od meteoritskog gvožđa.

Arheolozi su ove predmete pronašli 1963. u jami u provinciji Alikante, prenosi LiveScience. U vreme otkrića, opisano je da su predmeti izrađeni od „tamnog metala, svetlucav je u nekim delovima, a pokriven je oksidom koji je uglavnom napukao“.

Preporučujemo

The Villena Treasure is one of the greatest Bronze Age hoards in Europe, comparable to the Mycenae Graves. The gold has always impressed and amazed for its quality, and now a paper has shown that several of the iron objects were made with meteoric metal. Meteorites are POWER. pic.twitter.com/R1C5f92mvD— Stone Age Herbalist (@Paracelsus1092) January 26, 2024

Novo istraživanje otkrilo je da je gvožđe korišćeno u dva predmeta poreklom od meteorita koji je pao na Zemlju pre milion godina, navodi se u studiji objavljenoj u žurnalu Trabajos de Prehistoria.

Zlatne dekoracije i narukvica

Za tu studiju, istraživači su testirali dva gvozdena predmeta – narukvicu u obliku latiničnog slova C i šuplju sferu sa zlatnim dekoracijama, koja je možda svojevremeno bila ukras mača. Oba su napravljena između 1400. i 1200. godine pre nove ere.

- Veza između zlata i gvožđa je važna, oba elementa imaju veliku simboličnu i društvenu vrednost. U ovom slučaju, predmeti su verovatno skriveno blago koje je pripadalo celoj zajednici, a ne samo jednog osobi. Nije bilo kraljevstva na Iberijskom poluostrvu u ovom istorijskom periodu – rekao je za LiveScience Ignjasio Montero Ruiz, istraživač španskog Istorijskog instituta.

Korišćenjem masene spektrometrije, tehnike koja analizira molekule na osnovu mase i naboja, otkrili su tragove legure gvožđa i nikla uporedivih sa meteoritskim gvožđem, navodi se u studiji. Imajući u vidu da je sastav predmeta veoma sličan, dodao je Montero Ruiz, „oba objekta su možda napravljena od materijala sa istog meteorita“.

- Tehnologija gvožđa je potpuno drugačija od metalurgije obrade zasnovane na bakru i plemenitim metalima poput zlata i srebra. Zato su ljudi koji su počeli da rade sa meteoritskim gvožđem i kasnije sa onim sa zemlje, morali su da razvijaju novu tehnologiju. Fascinantno je videti inovacije koje su došle sa novim tehnologijama. Eksperimenti i radoznalost bili su deo ovih nekadašnjih društava – rekao je on.

Naučnici još ne znaju ko je napravio ove predmete i gde su tačno napravljeni, ali znaju da je reč o najstarijim do sada pronađenim predmetima od meteoritskog gvožđa na Iberijskom poluostrvu. Oni daju i novi uvid u metalurgiju bronzanog doba.

Tutankamonov bodež i strele iz Švajcarske

Jedini do sada poznati predmeti od meteoritskog gvožđa iz provog milenijuma pre nove ere su vrhovi strela otkriveni u Švajcarskoj, o kojima je Telegraf Nauka već pisao, kao i nekoliko predmeta iz Poljske.

Vrhovi strela od meteoritskog gvožđa iz Švajcarske... Credit: MENAHEM KAHANA / AFP / Profimedia

- Jedna opcija je da su predmeti iz istočnog Sredozemlja, gde su postojali slični predmeti, poput bodeža i još nekih artefakata iz Tutankamonove grobnice. Nemamo dokaze koji bi mogli da ukažu na to da je proizvodnja lokalna, jer svi ostali primeri meteoritskog gvožđa u Evropi su nastali kasnije – rekao je Montero Ruiz.

(Telegraf Nauka/LiveScience)