I ekvator je nekad bio prekriven masivnim glečerima: Novi dokazi za teoriju Snežne Zemlje

Dokazi za ovu teoriju pronađeni su u geološkim formacijama u Koloradu

Nova studija koju je predvodio Univerzitet Kolorado u Bolderu pruža ubedljive dokaze koji podržavaju teoriju Snežne Zemlje, tvrdeći da su pre više od 600 miliona godina glečeri prekrili Zemlju čak do ekvatora. Ova teorija, iako kontroverzna, predlaže da su pre više od 720 miliona godina drastične klimatske promene pretvorile planetu u ledenicu, sa ledom koji je prekrivao gotovo celu površinu planete. Studija otkriva ključne informacije o ovom periodu, dajući naučnicima bolji uvid u evoluciju planete i života, piše SciTech Daily.

Teorija Snežne Zemlje, koja sugeriše da je Zemlja tokom nekoliko perioda u svojoj prošloj istoriji bila potpuno prekrivena ledom, koju je prvi put 1992, godine izložio američki geolog Džozef Kiršvink. Od tada je proučavana, ali naučnici nisu bili u potpunosti saglasni o tome da li je cela planeta bila zamrznuta. Glavni argument u korist ove teorije su geološki dokazi o postojanju debelog leda u drevnim obalama, ali do sada nisu bili otkriveni dokazi o ledu u unutrašnjosti kontinenata, naročito u blizini ekvatora.

Preporučujemo

Nova studija, koja je objavljena u Proceedings of the National Academy of Sciences, donosi važno otkriće koje podržava tvrdnje te teorije. Istraživači su otkrili da su masivni glečeri, koji su se prostirali širom Zemlje, verovatno dospeli do ekvatora. Ovo otkriće dolazi iz Kolorada, koji je tada, tokom ovog perioda, bio smešten mnogo bliže ekvatoru nego što je to slučaj danas.

Dokazi za ovu teoriju pronađeni su u geološkim formacijama u Koloradu, tačnije u steni koja je nazvana Tavakaiv, ili "Tava", koja je sastavljena od peska. Ove stene, koje danas izlaze na površinu u nekoliko područja u Koloradu, predstavljaju tragove tog ledenog perioda. Iako na prvi pogled ove stene izgledaju kao obične žute smeđe stene, one kriju značajne geološke informacije koje mogu pomoći u rekonstrukciji klimatskih i geoloških promena tog perioda.

Korišćenjem napredne tehnike datiranja poznate kao laserska ablacija masene spektrometrije, tim istraživača je otkrio da su ove stene potisnute duboko u Zemljinu koru između 690 i 660 miliona godina. Kako su se ove stene našle pod ogromnim pritiscima, verovatno zbog težine glečera koji su prekrivali Kolorado, naučnici su uspeli da datiraju tačno vreme kada su se ove stene formirale i bile izložene tim ogromnim silama.

Ovo otkriće je važno jer pruža fizičke dokaze o postojanju glečera u regijama koje su tada bile u tropskim područjima, a koje bi danas bile daleko od uslova smrzavanja. Ovaj nalaz takođe postavlja temelje za dalja istraživanja koja mogu pomoći u boljem razumevanju Snežne zemlje i kako je ovaj period uticao na geološke i biološke procese na planeti.

Pesak koji čini Tavakaiv stene bili su zapravo deo peskovite površine pre nego što su se našli pod ogromnim ledenim pokrivačima. Kada su se glečeri pojavili, pritisnuli su ovaj pesak, prisiljavajući ga da se pomeri prema dubljim slojevima Zemljine kore. Ove stene formirale su se kao geološke formacije koje se nazivaju „injektiti“, a slične strukture danas se mogu naći ispod ledenih pokrivača, kao što je to slučaj u Antarktiku.

Naučnici su koristili mineralne uzorke bogate gvožđem (rustom) da bi izmerili starost ovih stena. Lasersko bombardovanje ovih minerala omogućilo je oslobađanje malih količina uranijuma, koji je zbog svog radioaktivnog raspada pomogao u preciznom određivanju vremena kada su ovi slojevi stena nastali.

Ova tehnika, zajedno sa istraživanjem „injektita“, omogućila je timu da utvrdi kako su konkretne geološke promene povezane sa pojavom glečera i kako su ovi slojevi stena nastali pod ogromnim pritiscima. Na osnovu ovih dokaza, naučnici sada mogu sa većom sigurnošću tvrditi da je Kolorado bio prekriven velikim glečerima pre više od 600 miliona godina.

Ono što čini ovo otkriće još važnijim jeste da se ovaj period smrzavanja Zemlje poklapa sa pojavom prvih višećelijskih organizama. Nakon što su se glečeri otopili, što je verovatno trajalo stotinama hiljada godina, okeani su postali povoljan ambijent za razvoj života. Ovaj period topljenja nakon Snežne zemlje predstavlja ključnu fazu u evoluciji života na planeti.

- Tako imamo evoluciju klime i evoluciju života zajedno. Sve se ovo desilo tokom previranja Snežne zemlje - izjavio je Kortni-Dejvis.

Ovaj period je bio vreme velikih promena, kako u geološkim tako i u biološkim uslovima, i razumevanje tih promena može pružiti dublje uvide u način na koji je evolucija života povezana sa promenama klime.

Naučnici nisu završili sa istraživanjem ove geološke misterije. Ako su ovakve stene nastale u Koloradu, verovatno se mogu naći i na drugim mestima u Severnoj Americi. Tim se nada da će dalja istraživanja otkriti dodatne lokacije koje mogu pomoći u izgradnji potpunije slike o tome kako je Snežna zemlja izgledala i kako su klimatske promene tog perioda oblikovale evoluciju Zemlje i života.

Istraživači planiraju nastavak ovog projekta, nadaju se da će i drugi naučnici pronaći slične dokaze na drugim mestima i pomoći u razumevanju celokupne istorije ovog fascinantnog perioda na našoj planeti.

(Telegraf Nauka / SciTech Daily)