Da li zaslađivači povećavaju apetit?

Foto: Shutterstock

„Dvostruko-slepo“ randomizovano kontrolisano ispitivanje otkrilo je da konzumacija hrane koja sadrži zaslađivače proizvodi sličnu redukciju apetita i hormonskih reakcija povezanih sa apetitom kao zašećerena hrana – i obezbeđuje neke koristi kao što je smanjenje nivoa šećera u krvi, što bi moglo biti naročito značajno za ljude sa razikom od razvijanja dijabetesa tipa 2.

Upotreba zaslađivača umesto šećera u hrani može biti sporna zbog suprotstavljenih izveštaja o njihovom potencijalu za povećanje apetita. Međutim, ranije studije nisu dale jake dokaze, piše EurekAlert.

Preporučujemo

Glavni autor nove studije, Ketrin Gibons sa Univerziteta Lids, kaže: „Smanjenje konzumacije šećera je postalo ključni cilj u sferi javnog zdravlja radi borbe za smanjenje rastućeg tereta metaboličkih bolesti povezanih sa gojaznošću, kao što je dijabetes tipa 2“.

„Puko isključivanje šećera iz namirnica bez zamene može negativno uticati na ukus ili povećati potrebu za slatkim, izazivajući teškoće u sprovođenju režima ishrane. Zamena šećera zaslađivačima ili poboljšivačima slatkoće u prehrambenim proizvodima je jedan od najčešćih dijetetskih i proizvođačkih strategija u cilju smanjenja unosa šećera i popravljanja nutritivnog profila komercijalnih namirnica i pića“.

Upotreba zaslađivača je dobila mnogo negativnog publiciteta zbog povezivanja sa poremećenom glikemijskom reakcijom, toksikološkim oštećenjem DNK i povećanih rizikom od srčanog i moždanog udara.

Nova studija, prva svoje vrste, posmatrala je efekte konzumiranja biskvita sa šećerom ili sa dva tipa zaslađivača – prirodnom zamenom za šećer stevijom ili veštačkim zaslađivačem neotamom – na 53 odrasle osobe sa preteranom težinom ili gojaznošću.

Dosad su gotovo sve studije za istraživanje koristile pića. Mali broj studija je uključivao dobrovoljce sa prekomernom težinom ili gojaznošću, kao i dobrovoljce oba pola. Većina studija je ispitivala samo jedan zaslađivač, uglavnom aspartam, a vrlo mali broj studija je ispitivao efekte ponovljenog dnevnog unosa nekog poznatog zaslađivača u regularnoj ishrani.

Nova studija je sprovedena između 2021. i 2022. na Univerzitetu Lids i u francuskom Istraživačkom centru Rona-Alpi za ljudsku ishranu. Učesnici su bili stari između 18 i 60 godina, muškog i ženskog pola, sa prekomernom težinom ili gojaznošću.

Ispitivanje se sastojalo od tri dvonedeljna perioda konzumiranja, a učesnici su konzumirali biskvite sa šećerom, prirodnom zamenom za šećer stevijom ili veštačkim zaslađivačem neotamom, razdvojeno pauzom od 14 do 21 dan. Dan 1 i dan 14 konzumacionih perioda dešavali su se u laboratoriji.

Od učesnika je zatraženo da dođu u laboratoriju nakon što tokom noći nisu jeli, uzet je uzorak krvi radi utvrđivanja osnovnih nivoa glukoze, insulina i hormona povezanih sa apetitom. Takođe je zatraženo da ocene svoj apetit.

Posle konzumiranja biskvita, zatraženo je da ocene koliko sito se osećaju tokom nekoliko sati. Izmereni su nivoi glukoze i insulina, kao i grelina, glukagonu sličnog peptida 1 i pankreasnog polipeptida – hormona povezanih sa konzumiranjem hrane.

Rezultati u pogledu dve vrste zaslađivača nisu pokazali razlike u apetitu ili endokrinim reakcijama u poređenju sa šećerom, ali su nivoi insulina izmereni tokom dva sata nakon jela bili smanjeni, kao i nivoi šećera u krvi.

Nalazi pokazuju da su zaslađivači korisni za smanjenje unosa dodatih šećera bez izazivanja kompenzacionog povećanja apetita ili unosa energije, potvrđujući korist od zaslađivača u pogledu apetita, energije i težine.

(Telegraf Nauka/EurekAlert)