Otkrivene tajne „grada sedam jaruga“, starog 3.500 godina! Dr Miljana: „Ovo je bio pravi urbani centar stepe“

Ostaci ogromnog naselja, najverovatnije velikog centra za proizvodnju bronze pre više od 3.500 godina, otkriveni su u Kazahstanskoj stepi. Grad iz bronzanog doba otkrio je međunarodni tim arheologa, saopštio je Univerzitetski koledž Londona (UCL).

Rad objavljen u Antiquity Project Gallery predstavlja prvo detaljno arheološko ispitivanje Semijarke, prostranog, plansko građenog naselja od 140 hektara i najvećeg poznatog drevnog lokaliteta te vrste u regionu.

Preporučujemo

Iako su ga istraživači sa Univerziteta Torajgirov prvi put identifikovali početkom veka, lokalitet je tek sada dubinski istražen. Semijarka datira iz oko 1600. godine pre nove ere i pruža uvid u važan istorijski period, kada su lokalne nomadske zajednice počele da prave trajna, urbanizovana naselja.

- Ovo je jedno od najznačajnijih arheoloških otkrića u ovom regionu u poslednjih nekoliko decenija. Semijarka menja način na koji razmišljamo o stepskim društvima. Ona pokazuje da su mobilne zajednice mogle da grade i održavaju trajna, organizovana naselja usredsređena na verovatno masovnu industriju i da su bila pravi „urbani centar“ stepe – rekla je u saopštenju dr Miljana Radivojević, vodeća autorka studije i naučnica sa UCL.

Od grada su danas ostala dva reda pravougaonih zemljanih nasipa visokih oko jedan metar. Oni su predstavljali temelje zatvorenih kuća sa više prostorija. U blizini istraživači su pronašli ostatke veće, centralne strukture, dvostruko veće od kuća. Iako njena tačna namena nije jasna, mogla je biti mesto rituala, zajednički prostor ili dom moćne porodice.

Razmere i trajnost naselja su iznenađujuće, jer su istraživači smatrali da su ljudi koji su u to vreme živeli u regionu bili polunomadi.

- Razmere i struktura Semijarke ne liče ni na šta drugo što smo videli u stepskoj zoni. Pravolinijski kompleksi i potencijalno monumentalna građevina pokazuju da su zajednice iz bronzanog doba ovde razvijale sofisticirana, planska naselja slična onima njihovih savremenika u tradicionalno „urbanijim“ delovima sveta starog veka – rekao je Den Lorens sa Univerziteta u Daramu, koautor studije.

Semijarka je verovatno bila glavni centar za proizvodnju kalajne bronze u regionu, što je retko otkriće u evroazijskoj stepi. Na jugoistočnom kraju grada, istraživači su otkrili dokaze o „industrijskoj zoni“ posvećenoj metalurškoj proizvodnji kalajne bronze, glavne legure koja je definisala bronzano doba. Iskopavanja i geofizička istraživanja otkrila su tiglove, šljaku i predmete od kalajne bronze, pružajući prve čvrste dokaze da su metalurzi iz Semijarke imali tehnologiju za složene proizvodne sisteme, a ne samo za radionice malog obima.

Samo jedno drugo naselje u istočnom Kazahstanu, rudarski lokalitet Askarali iz kasnog bronzanog doba, povezano je sa proizvodnjom kalajne bronze.

Grad se nalazi na uzvišenju iznad reke Irtiš u severoistočnom Kazahstanu i prvi put je otkriven početkom veka. Njegovo ime znači „sedam jaruga“, a potiče od mreže dolina na koje gleda. Strateški položaj naselje sugeriše da je Semijarka nekada bila i centar razmene i regionalna sila.

- Godinama istražujem Semijarku, ali ova saradnja je zaista podigla naše razumevanje lokaliteta na viši nivo. Rad sa kolegama sa UCL i Univerziteta u Daramu doneo je nove metode i perspektive, i radujem se onome što će otkriti sledeća faza iskopavanja sada kada možemo da se oslonimo na njihovu specijalističku stručnost u arheometalurgiji i arheologiji predela – rekao je dr Viktor Merc sa Univerziteta Torajgirov i koautor studije.

Iskopani predmeti i krhotine ukazuju na to da je na lokalitetu živeo narod kulture Aleksejevka-Sargari, ali drugi predmeti podsećaju na narod Čerkaskul, drugu grupu koja je živela širom regiona, ali za koju se smatralo da je više nomadska.

(Telegraf Nauka/UCL News)