Ostaci vaka kanua pronađeni na Čatamskim ostrvima: Važno kulturno otkriće za starosedeoce

Nedavno je na Čatamskim ostrvima, koja se nalaze oko 800 km istočno od Novog Zelanda, otkriveno značajno kulturno otkriće – ostaci vaka kanua. Ova otkriće je od izuzetne važnosti kako za Novozelanđane, tako i za Moriori narod, starosedeoce ovog ostrva. Otkriveni kanu, koji se koristi za ribolov i plovidbu rekama, je povezivan sa tradicijama i običajima naroda Maori, ali je otkriće duboko ukorenjeno i u istoriji Moriori naroda, piše Heritage daily.

Čatamska ostrva, poznata i kao Rekohu na jeziku Moriora i Vharekauri na jeziku Maora, predstavljaju arhipelag u Pacifičkom okeanu. Zbog njihove udaljenosti, 800 km istočno od Novog Zelanda, Čatamska ostrva su bila prva naselja Moriori naroda, koji su se nastanili na ovim ostrvima oko 1500. godine nove ere. Ove dve kulture, Moriori i Maori, podelile su zajedničke korene, ali su tokom vremena razvile svoje specifične kulturne identitete.

Preporučujemo

Međutim, 1835. godine, ostrva su bila napadnuta od strane plemena Ngati Mutunga i Ngati Tama, koji su došli sa Severnog ostrva Novog Zelanda. Ova invazija dovela je do gotovo potpunog uništenja Moriori naroda, mnogi su bili pobijeni, dok su preživeli ljudi bili porobljeni. Ovaj period je ostavio duboke tragove u istoriji Čatamskih ostrva i oblikovao sudbinu Moriori naroda.

Prema saopštenju Ministarstva za kulturu i baštinu Manatu Taonga, lokalna porodica na Čatamskim ostrvima je otkrila izložene ostatke vaka kanua. Vaka je tradicionalni kanu koji su Maori koristili za ribolov i plovidbu rekama, a tokom vremena je postao simbol njihovih kulturnih tradicija. Otkriveni kanu je deo bogate kulturne baštine koja je snažno povezana sa životom na moru, što je ključni element tradicije oba naroda.

- Veoma smo zahvalni lokalnoj porodici što nas je obavestila o otkriću i što je brinula o izloženim ostacima vaka kanua i prikupljenim delovima. Oni su bili ključni u obezbeđivanju lokacije i nastavku praćenja stanja vaka kanua - izjavila je Glenis Philip-Barbara, zamenica sekretara za partnerstva Maora Krune u Ministarstvu za kulturu i baštinu Manatu Taonga.

Zanimljivo je da su u ovoj fazi otkrića, zbog izložnosti ostataka vremenskim uslovima, istražitelji naglasili da je vreme od esencijalne važnosti za dalje korake. Ovakva kulturna baština, ukoliko nije pravilno zaštićena, može se brzo uništiti, što čini ovaj proces ne samo važnim, već i hitnim.

Novozelandski zavod za kulturnu baštinu Pouhere Taonga angažovao je tim arheologa, konzervatora i drugih stručnjaka kako bi se prikupili vidljivi delovi vaka kanua i istražili svi aspekti otkrića. Važno je napomenuti da su tokom ovog procesa uvažene želje i prava lokalnih zajednica, uključujući plemena koja imaju duboku povezanost sa kulturnim dobrima ovog značaja. Uz poštovanje kulture, važno je da svi delovi pronađenog artefakta budu pravilno istraženi i sačuvani.

(Telegraf Nauka / Heritage daily)