Projektil star 2.000 godina korišćen je u građanskom ratu: Na njemu je zapisano ime pobednika - Julija Cezara

Projektil u obliku badema – sa zapisom imena Julija Cezara i nepoznatog grada i najverovatnije ispaljen iz praćke – nagoveštava da su ljudi na Iberijskom poluostrvu podržali rimskog vojskovođu tokom građanskog rata iz koga je izašao kao pobednik. To je pokazala studija objavljena u žurnalu Zephyrus.

Kao vojni zapovednik Cezar je vodio rimsko osvajanje Galije između 58. i 50 godine pre nove ere. Međutim, nakon raspada trijumvirata, saveza sa Markom Krasom i Gnejom Pompejom, on je prešao Rubikon 49. pre nove ere i započeo građanski rat.

Preporučujemo

2,000-year-old bullet found with Julius Caesar's name on it was likely used in civil war https://t.co/PqD2xtkKjn— John Lounsbury (@jlounsbury59) January 12, 2024

U tom sukobu vođenom širom Rimske imperije – od Španije preko Italije do Balkana i Egipta – on je uspeo da pobedi. Poslednji okršaj u ovom ratu bila je bitka kod Munde, u južnoj Španiji, 17. marta 45. godine pre nove ere. Tada je Cezar porazio preostale trupe svojih protivnika i vratio se u Rim da preuzme titulu diktatora.

Analiza jedinstvenog olovnog projektila otkrila je detalje o ovoj borbi. Primera radi, natpis na projektilu ukazuje na antički grad koji nikad nije spomenut u izveštajima o borbi, navodi se u studiji.

Predmet je specijalistima poznat po imenu „glans inskripta“ ili projektil sa zapisom. Dug je 4,5 centimetara, širok 2, a težak 71 gram. Napravljen je pomoću kalupa za livenje. Na obe strane postoji natpis. S jedne piše IPSCA, a s druge CAES.

Naučnici veruju da IPSCA najverovatnije ukazuje na ime grada koji je bio umešan u borbu između Cezara i Pompeja, ali nijedan pisani izvor iz tog doba ne spominje takvo mesto. CAES je skraćeno pisanje prezimena Cezar.

- U 1. veku pre nove ere mnogi projektili za praćke su pravljeni jer su korisni za prenošenje specifičnih poruka – rekao je Havijer Moraleho Ordaks, profesor arheologije sa Autonomnog univeziteta Madrida, za LiveScience.

Poruka na ovom je najverovatnije bila deo političke propagande i ohrabrivanje Cezarovih trupa. Na primer, da IPSCA podržava Cezara, a ne Pompeja.

Samo još jedan projektil sa Cezarovim imenom je pronađen u Španiji i to u provinciji Haen. Na njemu piše CAE / ACIPE, u prevodu „Evo ti ga, Cezare“, što je verovatno poruka Pompejevih trupa neprijatelju.

Ovaj maleni projektil istoričarima daje važne nove informacije, rekao je za LiveScience Robert Morstajn Marks, istoričar Univerziteta Kalifornije u Santa Barbari. On nije bio uključen u istraživanje.

- Autori su u pravu za skraćenicu. Ovo je prvo pojavljivanje projektila za praćku iz njegove armije. Time se javno pokazuje vernost Cezaru onima koji su sa druge strane – rekao je on.

(Telegraf Nauka/LiveScience)