U drevnom hramu u Egiptu otkrivene nikad viđene slike bogova i kralja: Čađ krila spektakularne boje
Svi naslikani detalji su integralni deo scena prinošenja darova
Tim nemačkih i egipatskih naučnika od 2018. obnavlja drevni hram u Esni, mestu oko 60 kilometara južno od Luksora. Tokom velikih radova u ovom egipatskom svetilištu iz perioda rimske vladavine otkrili su nove, šarene slike kralja i bogova, jedinstvene po bojama i spektakularne.
Hram u kome glavni deo više ne postoji, ali je veliki ulazni hol potpuno očuvan, ponovo je otkriven pre nešto više od 200 godina, saopštio je Univerzitet u Tibingenu.
Restauraciju vode Hišam El-Lejti iz Dokumentacionog centra Ministarstva turizma i antikviteta (MoTA) Egipta i egiptolog Kristijan Lajc, profesor Instituta za studije Starog Istoka Univerziteta u Tibingenu.
Tokom prethodnih 1.800 godina lokalno stanovništvo palilo je vatre u ruševinama hrama, pa su nekad šareni zidovi i stubovi bili potpuno zacrnjeni. Tokom 6 godina tim od 30 egipatskih restauratora, koji je vodio Ahmed Emam, otkrio je boje na celom plafonu, kao i na 18 unutrašnjih stubova.
Nova faza restauracije počela je ove godine, a specijalisti su uspeli da obnove unutrašnji južni zid i južni deo zadnjer zapadnog zira. Izvukli su ponovo originalne boje sa dominacijom žutog i crvenog pigmenta, što je velika razlika u odnosu na uobičajene boje na drugim mestima poput hrama u Dendari, gde dominiraju bela i svetloplava.
- Najveće otkriće ove godine su naslikani detalji na odeći kralja i bogovima Esne, njihovim krunama i tronovima. Pre ovog nismo mogli da ih vidimo zbog debelog sloja čađi preko reljefa – rekao je Kristijan Lejc u saopštenju.
Svi naslikani detalji su integralni deo scena prinošenja darova koja pokriva sve unutrašnje zidove hrama. Istraživači su znali za hijeroglife i reljefe, ali sveže otkriveni ukrasi na tronovima imaju sopstveno značenje. Primera radi, na jednoj slici - ponudi luka i strela boginji Neith – konzervatori su otkrili četiri ofarbana luka u donjem delu trona, deo devet lukova, što je referenca na devet teritorija kojima vlada kralj Egipta. Drugi primer je kecelja kralja na jednoj od slika. Ukrašena je sa samo dve biljke – papirusom kao simbolom Donjeg Egipta i ljiljanom kao simbolom Gornjeg Egipta. To je značilo da je kralj vladar oba dela zemlje.
Možda najspektakularniji prizor, navodi se, je jedna od devet barki lokalnog boga Hnuma, koja nosi oltar boga. Brod nosi nekoliko sveštenika koji ga donose u unutrašnji deo hrama.
Radovi će biti nastavljeni u novembru.
Ulazni hol hrama u Esni je 37 metara dug, 20 metara širok i 15 metara visok. To je struktura od peščara napravljena ispred same zgrade hrama pre vremena vladavine rimskog cara Klaudija (41-54).
(Telegraf Nauka/UNI Tuebingen)