Mesožderski parazit se širi Centralnom Amerikom izazivajući zabrinutost u SAD
Larve mušice Cochliomyia su uveliko eliminisane u Sjedinjenim Državama i Centralnoj Americi tokom 1960-ih, odnosno 1980-ih godina. Međutim, taj potencijalno smrtonosni parazit se vraća.
Mesožderski parazit koji ulazi u svog domaćina kroz otvorene rane ponovo se pojavio u Centralnoj Americi. Cochliomyia hominivorax prvenstveno inficira goveda i drugu stoku, ali je poznato da inficira i ljude. Ovaj parazit može da izazove mijazu, potencijalno smrtonosno stanje bez poznatog tretmana za ljude.
Decenijama su zemlje širom Amerika ulagale milijarde dolara radi kontrole ovog parazita, koji potiče iz Južne Amerike i sa Kariba. Međutim, od 2023, njegove pojave su sve brojnije i šire se na sever.
Između 1930-ih i 1950-ih, mesožderski parazit je bio veliki problem za stočare u južnim državama SAD. Proivođači su gubili do 100 miliona dolara svake godine zbog infestacija. Do sredine 1960-ih, parazit je bio skoro istrebljen zahvaljujući sterilizaciji u cilju sprečavanja mušica da se razmnožavaju, a barijera je uspostavljena duž granice između SAD i Meksika.
Do 1986, parazit je bio uveliko istrebljen u Meksiku, ali je nastavio da cirkuliše u južnoameričkim i karipskim zemljama, gde je endemičan.
Sada, nakon detekcije u Meksiku 22. novembra 2024, parazit se možda vraća, upozorilo je ministarstvo poljoprivrede SAD u saopštenju od 6. decembra.
Od 2006, SAD i Panama održavaju barijeru na istoku Paname sa ciljem sprečavanja prelaska parazita iz Južne Amerike na sever u očišćene oblasti Centralne i Severne Amerike. Međutim, od 2023, slučajevi se povećavaju u broju i šire na sever od Paname do Kostarike, Nikaragve, Hondurasa, Gvatemale i sad Meksika.
Zaraza – uglavnom kod stoke – naročito je izražena u Panami, sa porastom od prosečnih 25 slučajeva godišnje pre 2023. do 22.611 slučajeva na dan 4. decembra. Kostarika je takođe zabeležila porast broja slučajeva kod ljudi, sa jednim smrtnim ishodom ranije ove godine.
Parazit se širi kad odrasle ženske mušice polože jaja u rane ili otvore živih, toplokrvnih životinja. Mušice mogu da polože do 300 jaja u jednom navratu, potencijalno hiljade tokom 10-30 dana svog života, kaže američki Centar za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC).
Čak i rana poput ujeda krpelja je dovoljno velika da privuče mušice da polože jaja. Iz jaja zatim izlaze larve, koje prodiru u ranu i hrane se okolnim mesom putem usta sa oštrim kukama, u suštini jedući domaćina iznutra. Rana postaje dublja i veća dok više larvi sličnih crvima izlazi iz jaja.
Ove infekcije su vrlo bolne. Takođe čine da domaćini budu podložni sekundarnim infekcijama. Mijaza generalno znači zarazu životinja kičmenjaka larvama muva, uključujući Cochliomyia larve, takozvane „šraf-crve“. Stope smrtnosti uveliko variraju između različitih vrsta, ali je studija Svetske zdravstvene organizacije otkrila da smrtnost u slučaju ljudi iznosi oko 3%.
Najranjiviji su oni koji žive u ruralnim oblastima i često rade sa stokom, premda bilo ko sa otvorenim ranama, uključujući one od nedavne hirurške intervencije, može biti inficiran.
Za infekciju šraf-crvima ne postoji odobren tretman osim fizičkog uklanjanja larvi iz napadnutog tkiva. Najbolji način da se spreči mijaza jeste izbegavanje izloženosti, kaže CDC. To uključuje čišćenje i pokrivanje otvorenih rana, naročito kad su ljudi u kontaktu sa stokom i divljim životinjama, i upotrebu sredstava za odvraćanje insekata koja je odobrila Agencija za zaštitu životne sredine (EPA).
U cilju sprečavanja širenja ovog parazita u SAD, ministarstvo poljoprivrede ograničava uvoz stoke, uključujući konje, iz Meksika, dok se ne bude znalo više o veličini i dometu infestacije.
Takođe, vlasnici kućnih ljubimaca su savetovani da prate da li postoje vlažne i rastuće rane, kao i znakovi jaja ili larvi kod otvorenih rana ili šupljina.
(Telegraf Nauka/Live Science)
Video: Buzurović: Izložba prikazuje šta su to začini, kako ih koristimo i kako smo počeli da ih koristimo
Nauka Telegraf zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.