Prava neman živela u srpskoj pećini: Ova zver je bila strah i trepet, a vegetarijanac

U permafrostu ili večnom ledu Sibira nedavno je otkriveno mumificirano telo jedne od najstrašnijih životinja na prostorima Evrope i Azije – pećinskog medveda ili Ursus spelaeus. Ova životinja bila je prava neman – ogromna kao polarni medved i sa oštrim zubima. Međutim, iako je bila strah i trepet, bila je vegetarijanac.

Pećinski medved, zver koja je mogla da poraste i do 1.000 kilograma, naseljavao je i Srbiju, a jedna od pećina u kojoj su kosti pećinskih medveda otkrivene jeste Kovačevića pećina u zapadnoj Srbiji.

Kovačevića pećina

Kovačevića pećina od 2021. je spomenik prirode – zaštićeno područje velikog značaja, odnosno II kategorije.

Foto: Florilegius, Florilegius / Alamy / Profimedia

- Kovačevića pećina nalazi se u zaseoku Kovačevići, sela Cerova kod Krupnja, u zapadnoj Srbiji. Ukupno 985 metara njenih kanala razvijeno je u krečnjacima gornjokarbonske starosti (paleozoik). Stanište je 12 predstavnika artropodske faune i 4 vrste slepih miševa. Nalazište je paleoloških ostataka 6 predstavnika sisara – navodi se u tekstu „Kovačevića pećina – zaštita i revizija“ u časopisu Zaštita prirode broj 57.

Pećina je na desnoj dolinskoj strani Kovačevića reke ili Cerovačke reke, a dva pećinska ulaza su na visini 17 i 20 metara od korita reke, na nadmorskoj visini od oko 380 metara.

Sestra i brat prvi istraživali

- Kovačevića pećina je, zbog veličine svojih ulaza, oduvek bila poznata meštanima. Onima koji su se odvažili da uđu bio je dostupan samo ulazni kanal do neprohodnog suženja, što je oko 100 metara kanala. Godine 1972, sestra i brat, trinaestogodišnja Ruža i nešto mlađi Rade Marković, deca Đurđa Markovića na čijem imanju se nalazi donji, glavni ulaz u pećinu, su prokopali neprohodno suženje i otkrili najveći deo danas poznatih kanala. Za ovaj poduhvat su kažnjeni jer su u „istraživačkom“ zanosu ostali u pećini čitavu noć – piše u tekstu.

Ekipa Prirodnjačkog muzeja u Beogradu posetila je pećinu 1985. i tu je sakupila ostatke pećinskog medveda koji su se „mogli naći na površini i unutar pećine“.

Tragovi glodanja

U dubljim delovima pećine pronađeni su ostaci pećinskog medveda: femur sin. fr., pelvis dext.fr. i vertebra lumbales fr. Na femuru su očigledni tragovi glodanja, jasno se vidi otisak očnjaka, najverovatnije vuka. Takođe su uočljivi rezovi koje je vrlo verovatno napravo čovek.

Pećinski medvedi bili su ogromni – imali su od 400 do 1.000 kilograma. Veruje se da su najveći među njima mogli po veličini da se porede sa kodijačkim ili polarnim medvedom. Glava im je bila veoma velika, a vilica je nosila specifične zube koji sugerišu da je ova životinja uglavnom bila vegetarijanac. Veruje se da su pećinski medvedi izumrli pre oko 24.000 godina.

(Telegraf Nauka)