Da li je konačno rešena misterija evolucije pasa? Otkriveno kako i zašto su vukovi pripitomili sami sebe

Naučnici ne znaju tačno kako su vukovi pripitomljeni i kako su postali prvi psi. Moguće je, navodi nova studija, da su drevni vukovi „pripitomili sami sebe“ izabravši da koegzistiraju s ljudima kako bi konzistentno imali hranu. A onda su ove zveri birale partnere koji su uradili isto.

Iako ova teorija nije nova, navodi LiveScience, novo istraživanje pokazuje da je statistički moguće da su vukovi „vodili“ proces domestifikacije kroz prirodnu selekciju.

Arheološki i genetski dokazi ukazuju na to da su prvi psi - Canis familiaris - potomci sivih vukova - Canis lupus - i da je proces pripitomljavanja imao dva istorijska perioda. Prvi, kada su pre između 30.000 i 15.000 godina divlji vukovi pripitomljeni i postali prvi psi, i drugi, kada su pre 15.000 godina psi počeli da se razlikuju po rasama.

Ovim periodima upravljale su različite evolucione sile, navodi se u studiji objavljenoj u Proceeding of Royal Society B.

Smatra se da je na drugi period pripitomljavanja uglavnom uticala veštačka selekcija: ljudi su birali pitomije vukove da ih prate u lovu i druženju, i to je na kraju dovelo do pitome vrste koju poznajemo kao domaćeg psa.

Međutim, šta je uticalo na prvi period pripitomljavanja manje je jasno. Prema jednoj hipotezi, vukovi su sami sebe pripitomili: nakon što su praistorijske životinje počele da dolaze u ljudska naselja u potrazi za ostacima hrane, počele su i da se navikavaju na blizinu ljudi. Ovi „tolerantniji“ vukovi, navodi se, više su voleli da imaju stalni priliv hrane, stalno nešto da grickaju, nego da zavise od neizvesne potrage za hranom u divljini, a njihovi potomci postali su prvi psi.

Sličan proces, veruje se, dogodio se sa pripitomljavanjem mačaka. Istraživanje pokazalo da su preci domaćih mačaka provodili vreme u blizini poljoprivrednih zajednica pre oko 10.000 godina, a onda su se ustalili kraj ljudi obostrano korisnom odnosu u kojem su lovili i jeli glodare u zamenu za hranu.

Naučnici dugo vode rasprave o hipotezu i samopripitomljavanju pasa. Jedan od argumenata protiv bila je teza da prirodna selekcija ne može dovoljno brzo da pretvori vukove u pse bez ljudske selekcije. U novoj studiji, istraživači su koristili statistički model koji je pokazao da bi prirodna selekcija ipak mogla da dovede do toga da vukovi sami sebe pripitome. Ipak, da bi se to desilo potrebne su bile dve stvari – da vukovi sami odluče da ostanu kraj ljudi zbog hrane i da biraju partnere sa sličnim temperamentom.

- Kada su ženke birale partnere, morale su da biraju mužjake koji su jednako pitomi kao one. Ako su oba procesa u igri, onda je moguće samopripitomljavanje – rekao je za LiveScience Aleks Kapaldi, matematičar i statističar sa Univerziteta Džejms Medison u Virdžiniji i jedan od autora studije.

Psi su jedna od najranijih pripitomljenih životinja, pa je proučavanje njihove evolucije važno za razumevanje pripitomljavanja ostalih vrsta. Kako su procesi pripitomljavanja povezani sa razvojem ljudskog društva – psi su čuvali stoku u ranim naseljima i migrirali su sa ljudima u Ameriku – shvatanje ovog procesa važno je za bolje razumevanje ljudske istorije.

(Telegraf Nauka/LiveScience)