Za njega je Drakula bio malo dete: Vasilije Bugaroubica je radio stvari zbog kojih se od straha tresao Balkan

Istorija Balkana i Vizantije pamti mnoge surove vladare, ali ime Vasilija II, poznatijeg pod strašnim nadimkom Bugaroubica, zauzima posebno mesto u analima vojničke nepokolebljivosti.

Njegova vladavina, koja je trajala skoro pola veka, od 976. do 1025. godine, transformisala je Vizantijsko carstvo iz poljuljane države u apsolutnu silu koja se prostirala od Jadranskog mora i Dunava pa sve do dalekog Eufrata. Iako je krunisan još kao dvogodišnje dete, njegov put do stvarne vlasti bio je popločan porodičnim tragedijama, atentatima i građanskim ratovima koji su mu rano usadili asketski duh i beskompromisnu volju.

Preporučujemo

Početak Vasilijeve samostalne vladavine obeležili su unutrašnji nemiri i uspon moćnog Samuilovog carstva na Balkanu. Dok su se vizantijski generali otimali o presto, slovenska plemena su pod vođstvom Samuila podigla veliki ustanak, stvarajući državu koja je decenijama prkosila Carigradu. Vasilije je bio prinuđen da vodi dvostruku borbu: dok je na istoku kršio otpor sopstvenog plemstva i feudalaca, na zapadu je strpljivo pripremao teren za konačni obračun sa Slovenima. Ključni trenutak njegove spoljne politike bio je savez sa Kijevskom Rusijom, koji je zacementiran udajom njegove sestre Ane za kneza Vladimira. Ovaj čin nije samo osigurao vojnu pomoć elitnih ruskih trupa, već je trajno uveo ruski narod u hrišćanstvo, podvrgavajući ga vizantijskom kulturnom uticaju.

Ipak, ono što je Vasilija II zauvek upisalo u istoriju kao najstrašnijeg vizantijskog cara jeste način na koji je okončao višedecenijski rat protiv Bugara. Odlučujuća bitka odigrala se 1014. godine na planini Belasici, gde je Vasilije naneo katastrofalan poraz Samuilovoj vojsci. Ono što je usledilo nakon bitke prevazilazi granice tadašnjeg poimanja ratne surovosti. Car je naredio da se 15.000 zarobljenih vojnika oslepi, ostavljajući svakom stotom vojniku po jedno oko kako bi svoje osakaćene drugove mogli da vode nazad njihovom caru. Kada je Samuilo video svoju nepreglednu, slepu vojsku kako tetura ka njemu, njegovo srce nije izdržalo i preminuo je od infarkta na licu mesta. Ovaj jezivi čin nije bio samo kazna, već psihološki rat koji je do 1018. godine potpuno slomio otpor i doveo do aneksije celog Balkana.

Vasilije II nije bio car u klasičnom, raskošnom smislu te reči. Prezirao je purpurni luksuz i dvorske intrige u kojima je odrastao. Često se oblačio kao običan vojnik, krijući ispod uniforme svešteničku odoru, i živeo je asketski, bez žene i direktnih naslednika. Njegova prava porodica bila je njegova vojska; decu poginulih ratnika uzimao je pod svoju zaštitu, obrazovao ih i pretvarao u najlojalnije državne službenike. U unutrašnjoj politici bio je nemilosrdan prema bogatima; poslušavši savet starog neprijatelja, nametnuo je plemićima takve poreze da više nisu imali ni vremena ni novca da kuju zavere protiv krune.

Kada je u decembru 1025. godine izdahnuo, Vasilije II je ostavio državu na vrhuncu moći, ali i seme njene buduće propasti. Svojom odlukom da se ne ženi i da svoje nećake Zoju i Teodoru drži u izolaciji, nesvesno je pripremio teren za kraj dinastije. Čak i u smrti, ovaj vojnik-car je ostao veran svojim principima. Odbacio je pravo da počiva u velelepnom carskom mauzoleju i tražio da bude sahranjen u manastiru blizu vojnih kasarni. Njegova poslednja želja bila je da i mrtav može da posmatra svoje trupe koje su mu, za razliku od dvorjana i plemića, bile jedina istinska porodica i oslonac tokom pedeset godina gvozdene vladavine.

(Telegraf.rs/Wikipedia)