Špijunske slike CIA otkrile nepoznata utvrđenja: Šokantni podaci satelita Korona i Heksagon o Rimskom carstvu
Fotografije sa kojih je skinuta oznaka tajnosti omogućile arheolozima da saznaju više o istočnim granicama antičke imperije između 2. i 6. veka
Skidanje oznake tajnosti sa satelitskih snimaka koje je napravila američka CIA (Centralna obaveštajna agencija) omogućilo je arheolozima da otkriju ostatke 396 do sada nepoznatih rimskih utvrđenja na Bliskom istoku i značajno promene shvatanje o istočnim granicama Rimske imperije, piše Arkeonews.
U novoj studiji analizirane su fotografije visoke rezolucije napravljene tokom dva američka vojna programa – „Korona“, koji je trajao od 1960. do 1972, i „Heksagon“, koji je trajao od 1971. do 1986.
Promenjivost granica
Te satelitske fotografije otkrile su više o promenjivosti granica dok se Rimsko carstvo borilo sa arapskim nomadima i persijskom vojskom u važnom regionu poznatom kao Plodni polumesec.
Istoričari i arheolozi do sada su verovali da su rimske tvrđave u današnjoj Siriji i Iraku bile poslednja linija odbrane. Međutim, studija objavljena u Antiqity Journal sugeriše da su tvrđave u stvari služile za slobodan prolaz ljudi i robe.
Francuski arheolog Antoan Poadbar 1934. sugerisao je da su tvrđave u tom delu predstavljale defanzivnu liniju u borbi protiv Parćana i Sasanida. Međutim, istraživači koji su analizirali špijunske snimke CIA primetili su da tvrđave nisu pravljene po uobičajenom odbrambenom rasporedu sever-jug, već su bile raštrkane po regionu.
Istraživači Džesi Kasana, Dejvid Gudman i Karolin Ferveda sa Koledža Dartmut analizirali su slike sa kojih je skinuta oznaka tajnosti i to uporedili sa Poadbarovim istraživanjima u tom regionu. Oni veruju da su te tvrđave, kojih su otkrili 396, služile za zaštitu trgovačkih karavana, za komunikaciju i razmenu između različitih kultura.
- Pokazali smo da tvrđave prave okvirno liniju istok-zapad prateći ivice pustinje i spajajući Mosul na Tigru na istoku sa Alepom u Siriji – naveli su arheolozi u studiji.
Naseljene stotinama godina
U mnogim tvrđavama postoje tragovi da su bile naseljene stotinama godina, mnoge od njih između 2. i 6. veka, što je turbulentno vreme za Rim, kada je došlo do pada Zapadnog rimskog carstva i uspona Istočnog rimskog carstva ili Vizantije.
- Poređenje pokazuje da su tvrđave masovno napuštane u 6. veku, mada su neke od većih naseljavane i kasnije, tokom srednjeg veka – navode istraživači.
Oni su otkrili i da su neke od tih tvrđava bile neočekivano velike – bile su široke i po 200 metara. Osim toga, mnoge od njih imale su i utvrđene zgrade pored njih, kao i velike citadele.
Nažalost, zbog ratova i različitih sukoba u ovom delu, te tvrđave sada nije moguće ispitati na terenu. Istraživači se nadaju da će više deklasifikovanog materijala pomoći da se ovaj period Rimske imperije bolje shvati.
- Kako se skidaju oznake tajnosti sa slika koje su napravljene iz satelita, špijunskih aviona U2 i drugih letelica, pažljive analize ovih podataka imaju veliki potencijal za buduća otkrića na Bliskom istoku, ali i van njega – naveli su istraživači u studiji.
(Telegraf Nauka/Arkeonews)