Novi parazit otkriven tokom opadanja populacije endemične kalifornijske ostrvske lisice

Foto: Wikipedia/Pacific Southwest Region USFWS from Sacramento, US, CC BY 2.0

Lisica sa Ostrva San Migel je tokom 1990-ih bila gotovo izumrla – broj jedinki je opao na samo 15. Program oporavka povećao je njihovu populaciju do 2010, ali je od 2014. do 2018. opala na 30% maksimalnog broja zbog novog akantocefalnog parazita, poznatog kao crv bodljikave glave, što je pogoršalava duga suša.

Istraživanje je koristilo morfološke i molekularne metode, zajedno sa obdukcionim podacima, radi identifikacije parazita i procene njegovog zdravstvenog uticaja na lisice.

Preporučujemo

Kalifornijska Kanalska ostrva su dom lisice Urocyon littoralis, jedne od najmanjih i najvoljenijih vrsta ostrvske lisice u Sjedinjenim Američkim Državama. Iako više nije na listi ugroženih vrsta, i dalje je predmet posebne brige zbog svog ekološkog značaja.

Studija identifikuje parazita Pachysentis canicola, uobičajenog akantocefala u brojnim vrstama mesoždera u Severnoj Americi. Parazit je detektovan u 69% obdukcija lisica sa Ostrva San Migel i nije pronađen ni u jednoj drugoj podvrsti sa još pet Kanalskih ostrva.

Zdravstveni problemi povezani sa akantocefalnim parazitom, kao što su ozbiljno oštećenje creva i zapaljenje, viđeni su kod 47% inficiranih lisica. Drugi paraziti nisu značano uticali na zdravlje ili nivoe preživljavanja lisica sa Ostrva San Migel dok nije stigao akantocefalni parazit.

Nakon 2018, veća količina kiše je možda pomogla u oporavku, ali je nivo ostao 27% niži nego pre akantocefalne zaraze, što ukazuje da i paraziti i faktori životne sredine imaju uticaj na populacije lisica.

„Mislimo da je ovaj parazit stigao na ostrvo putem inficiranih zglavkara kao što su insekti koje nenameno prenose ljudi“, kažu istraživači sa Atlantskog univerziteta Floride. „Ovo izaziva zabrinutost zbog uticaja ljudske aktivnosti na izolovane ekosisteme i ističe značaj monitoringa parazitskih infekcija u ranjivim populacijama“.

Analizirane su i praćene promene u telesnom stanju i težini lisica od 2006. do 2022. Pre dolaska akantocefalnog parazita, lisice su bile dobrog zdravlja i niskog mortaliteta uprkos drugim parazitima.

Ovaj parazit se zakači za zid creva svog domaćina, što je naročito problematično za teško inficirane lisice koje su pokazivale značajnije zdravstvene probleme kao što su mršavost, enteritis, i u nekim slučajevima smrt.

Nakon dolaska parazita, lisice su imale lošije telesno stanje i manju težinu, što se pogoršavalo u sušnim uslovima. To ukazuje na značaj razumevanja životnog ciklusa parazita i uticaja na zdravlje lisica, kao i sprečavanja njegovog širenja na druga Kanalska ostrva.

Faktori životne sredine mogu uticati na dinamiku bolesti i dok lisice mogu preživeti sa P. canicola u dobrim uslovima – možda im je potrebna dodatna podrška tokom sušnih perioda.

Nakon suše je viđena pozitivna promena – iako stanje lisica još nije kao pre parazita, njihovo sveukupno zdravlje se stabilizuje i pokazuju znake oporavka.

Istraživači kažu da je takođe moguće da je P. canicola bio prisutan pre 2012, ali nije bio detektovan, možda zato što su promene u ishrani lisica povećale izloženost posrednim domaćinima.

„Primena odgovarajućih strategija kontrole je bitna za osiguranje zdravlja i dugovečnosti ove posebne vrste lisica. Kontrolisanje beskičmenjaka koji šire parazite može pomoći, naročito ako nisu domaći na ostrvu“, kažu istraživači.

Glavni cilj je sprečavanje parazita da se proširi na ostala Kanalska ostrva. Nalazi studije ukazuju na značaj biobezbednosti u Nacionalnom parku Kanalskih ostrva i daljeg proučavanja P. canicola i njegovog uticaja na populacije lisica.

(Telegraf Nauka/Science Daily)