Fosil reptila iz polarnog mora je najstariji pronađen na južnoj hemisferi

Foto: Stavros Kundromichalis/Uppsala University

Reptili su zauzeli mora nakon katastrofalne masovne ekstinkcije koja je razorila morske ekosisteme i utrla put dobu dinosaurusa pre skoro 252 miliona godina. Dokazi o tom ključnom evolucionom događaju otkriveni su samo na nekoliko mesta širom sveta: na arktičkom ostrvu Špicbergen, na severozapadu Severne Amerike i na jugozapadu Kine, piše EurekAlert.

Iako ga predstavlja samo jedan pršljen pronađen u potoku u podnožju planine Harper na Južnom ostrvu Novog Zelanda – ovo otkriće daje nove informacije o ranim morskim reptilima na južnoj hemisferi.

Preporučujemo

Reptili su vladali morima milionima godina pre dominacije dinosaurusa na kopnu. Najraznovrsnija i geološki najtrajnija grupa bili su Sauropterygia sa evolucionom istorijom dugom više od 180 miliona godina.

Ova grupa je uključivala dugovrate pleziosauruse, koji su ličili na popularni prikaz čudovišta iz Loh Nesa. Notosaurusi su bili daleki preci pleziosaurusa. Mogli su da narastu do sedam metara dužine i plivali su pomoću četiri veslasta uda.

Novozelandski notosaurus je otkriven tokom geološkog istraživanja 1978, ali njegov značaj nije u potpunosti priznat dok paleontolozi iz Švedske, Norveške, Novog Zelanda, Australije i Istočnog Timora nisu zajedno ispitali i analizirali pršljen i druge fosile.

„Notosaurus sa Novog Zelanda je više od 40 miliona godina stariji od prethodnih najstarijih poznatih fosila Sauropterygia sa južne hemisfere. Pokazujemo da su ovi morski reptili živeli u plitkom obalskom okruženju prepunom morskih stvorenja u tadašnjem južnom polarnom krugu“, objašnjava dr Bendžamin Kir iz Muzeja evolucije na švedskom Univerzitetu u Upsali.

Najstariji fosili notosaurusa stari su oko 248 miliona godina i pronađeni su duž drevnog severnog pojasa na maloj geografskoj širini. Pomoću vremenski kalibriranog evolucionog modela globalne distribucije Sauropterygia, istraživači su pokazali da notosaurus potiče iz blizine ekvatora, a da se zatim brzo proširio i na sever i na jug dok su se složeni morski ekosistemi oporavljali nakon kataklizmične masovne ekstinkcije koja je označila početak doba dinosaurusa.

„Početak doba dinosaurusa karakterisalo je ekstremno globalno zagrevanje, pa su se ovi morski reptili uspešno razvijali na Južnom polu. Prastare polarne oblasti su verovatno bile ruta za njihove najranije globalne migracije, poput epskih transokeanskih putovanja današnjih kitova“, kaže Kir.

(Telegraf Nauka/EurekAlert)