Vreme čitanja: oko 1 min.
„Recept je iznenađujuće sličan savremenom“: Otkriveni sastojci najstarijeg poznatog karmina
Vreme čitanja: oko 1 min.
Bočica sa jarkom crvenom bojom stara je skoro četiri milenijuma, a otkrivena je 2001.
Mala, bogato izrezbarena bočica stara oko 4.000 godina otkrivena u jugoistočnom iranskom gradu Džiroftu sadrži jarko crveni pigment, pa arheolozi veruju da je reč o najstarijem poznatom karminu.
Cilindični predmet jedan je od hiljadu predmeta koji su opljačkani 2001, kada je reka Halil poplavila groblja iz bronzanog doba u Džiroftu. Predmet je kasnije pronađen i vraćen, piše Archaeology.org.
Tim koji je predvodio arheolog Masimo Vidale sa Univerziteta u Padovi datirao je pigment iz bočice između 1936. i 1687. pre nove ere, kada je u kraju cvetala Marhaši civilizacija.
- Mala bočica otkrivena među predmetima opljačkanim pa vraćenim u region Džiroft u jugoistočnom Iranu, sadrži jarko crveni kozmetički preparat koji je najverovatnije boja ili pasta za usne. Analitičkim istraživanjem koje je uključivalo difrakciju rendgenskim zracima, skeniranje elektronskom mikroskopijom-energetski disperzivnom spektroskopijom i HPLC spektrometrijom, mineralne komponente crvene supstance identifikovani su kao hematit, zatamnjen manganitom i braunitom, kao i tragovima galenita i anglezita, pomešan sa biljnim voskom i drugim organskim susptancama. Mešavina je iznenađujuće slična receptima za savremeni karmin – navodi se u studiji objavljenoj u časopisu Scientific Report i dodaje:
- Objavljujemo i prvi datum dobijen datiranjem radioaktivnim ugljenikom iz kozmetike bronzanog doba na Bliskom istoku: pigment je iz ranog 2. milenijuma pre nove ere, što je povezano sa u tekstovima iz Mesopotamije više puta spominjanom civilizacijom Marhaši.
Arheolozi ne znaju kome je ovaj najstariji poznati karmin pripadao, ali znaju da su ovakvi preparati korišćeni u to vreme u Iranu.
- Supstanca koju s izvukli iz bočice je veoma mračna i praškasta. Posuda, napravljena od finog kamena, imitira oblik bočice napravljene od trske, kakve su koristili tadašnji ljudi. U ovom slučaju posuda je elegantnija i napravljena je od vrednog kamena – rekao je za LiveScience Masimo Vidale.
(Telegraf Nauaka / Archaeology.org / LiveScience)
Video: Gruber: Zadovoljna sam saradnjom Srbije i SAD u oblasti nauke
Nauka Telegraf zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.