Specifično zujanje azijskog stršljena možda krije tajnu obuzdavanja ove invazivne vrste

Istraživači kažu da je specifična frekvencija „sjajna vest“ pošto će omogućiti da gnezda budu lakše locirana.

Azijski stršljeni zuje na specifičnoj frekvenciji koja bi mogla biti ključ za kontrolu njihovog širenja pošto ova invazivna vrsta doživljava rekordnu godinu u Ujedinjenom Kraljevstvu.

Preporučujemo

Gnezda strljšena sada mogu biti brže pronađena i razlikovana od gnezda drugih vrsta, što znači da bi opasnost koju predstavljaju po pčele i druge oprašivače mogla biti obuzdana.

Vespa velutina raskomada i jede pčele, a uspešno se razvija u Francuskoj, gde je izazvala zabrinutost zbog broja ubijenih insekata. Stršljeni čekaju van košnica medonosnih pčela i love ih dok ulaze i izlaze, komadaju manje insekte i daju njihove delove kao hranu svojim mladuncima. Samo jedan azijski stršljen može da ulovi i pojede 30-50 pčela dnevno.

Taj broj je oštro porastao u proteklim godinama u UK. Bilo je 57 viđenja u 2023, više nego dvostruko u poređenju sa prethodnih sedam godina ukupno, a 2024. godina je oborila taj rekord sa 71 potvrđenim viđenjem.

Ove godine, taj broj je već premašen: Nacionalni program za pčele prijavljuje 73 viđenja azijskih stršljena i 28 gnezda u 2025. zasad – više nego duplo naspram 28 registrovanih viđenja u istom periodu prošle godine. Te velike ose su prvi put prezimile u UK 2023-2024, što znači da bi mogle biti u državi za stalno.

Naučnici, pčelari i vlade ulažu velike napore da smanje broj stršljena, vodeći nacionalnu kampanju uočavanja stršljena kako bi njihova gnezda bila identifikovana i uništena. Međutim, uprkos tome, njihov broj nastavlja da raste, ugrožavajući domaće oprašivače.

Sad su naučnici na Univerzitetu Sautempton ostvarili napredak, otkrivajući prvi put frekvenciju i jačinu zvuka iz gnezda stršljena. To znači da bi detekcija i uklanjanje ovih stvorenja mogli postati brži i lakši.

Utvrđeno je da je osnovna frekvencija gnezda azijskih stršljena 125 herca, a glasnost u regionu od 51 decibel, što je uporedivo sa normalnom konverzacijom.

Novo istraživanje znači da se zvuk može upotrebiti za razlikovanje od gnezda i košnica drugih osa i pčela, što će biti naročito korisno u septembru i oktobru, kad ima najviše gnezda.

„Posmatrali smo i merili dva gnezda azijskih stršljena i gnezdo evropskih stršljena pre nego što su uništena. Otkrili smo da fundamentalna frekvencija iznosi 125 herca i da se gnezdo može detektovati sa daljine od oko 20 metara pomoću direkcionog mikrofona“, kažu istraživači.

„Takođe smo snimili evropske stršljene i medonosne pčele da bismo saznali da li se fekvencija može razlikovati. Fundamentalna frekvencija evropskog stršljena je oko 110 herca, a medonosnih pčela oko 210 herca. Sjajna vest je da su frekvencije specifične za svaku vrstu, tako da se mogu razlikovati“.

Stršljeni su prvi put došli u Evropu 2004, kad su primećeni u Francuskoj, a smatra se da su slučajno preneti sa tovarom iz Azije. Otada su se brzo raširili po zapadnoj Evropi.

(Telegraf Nauka/Guardian)